"ေမ့ေလ်ာ့တတ္တဲ့ေရာဂါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္"

"ေမ့ေလ်ာ့တတ္တဲ့ေရာဂါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္"

လူတိုင္းဟာ မၾကာမၾကာေမ့တတ္ၾကတာပါပဲ။ တစ္ခုခုကို ေနရာထားမွားျပီး ရွာမေတြ႔တာတို႔၊ ခ်ိန္းထားတာကို ေမ့ျပီး မသြားမိတာတို႔ ၾကံဳဖူးၾကမွာပါပဲ။ အေရးၾကီးတဲ့ဖုန္းကို ျပန္ဆက္ဖို႔ေမ့တာ၊ ၀ယ္ျပီးတဲ့ပစၥည္းကို ဆိုင္မွာ ေမ့က်န္ခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။ ငယ္တုန္းအရြယ္မွာ သိပ္မျဖစ္ေပမဲ့ အသက္ၾကီးလာတာနဲ႔အမွ် အဲလိုေမ့တာေတြ မၾကာမၾကာ ျဖစ္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြ မၾကာခဏ ေမ့ေလ်ာ့တတ္တာဟာ ျဖစ္ေနက် သာမန္ကိစၥပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုေမ့တတ္တာဟာ ငယ္ရြယ္သူေတြမွာလည္း ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ၾကီးရင့္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ငယ္ရြယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း (သို႔) မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္းကို ဘယ္လိုအခါမ်ိဳးမွာ စိုးရိမ္ရလဲ ၾကည့္ရေအာင္။

မိမိပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ကိစၥတခ်ိဳ႕ကို လံုး၀ေမ့သြားျခင္း၊ သင့္ရဲ႕ေမ့ေလ်ာ့စိတ္ကို မိသားစု၀င္ေတြကပါ စိတ္ပူလာျခင္း၊ ေမးျပီးသားေမးခြန္းကို ခဏခဏျပန္ေမးမိျခင္း၊ ေျပာျပီးသားစကားကို ခဏခဏျပန္ေျပာမိျခင္း စတဲ့ လကၡဏာေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ဒါဟာ Dementia  ဒါမွမဟုတ္ အယ္လ္ဇိုင္းမားတို႔လို ေမ့ေလ်ာ့ေရာဂါတမ်ိဳးရဲ႕ အစလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာတဲ့အခါ ဒါဟာ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းသက္သက္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ အာ႐ံုစိုက္မႈ အားနည္းလာျခင္း၊ စီမံေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းလာျခင္း၊ ေငြေၾကးခန္႔ခြဲႏိုင္စြမ္း အားနည္းလာျခင္း တို႔ပါ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ျဖစ္ရပ္တစ္ခုမွာ အသက္ ၆၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးဟာ အလုပ္ကို အခ်ိန္မွားျပီး ခဏခဏသြားတယ္၊ ဒီေတာ့ အလုပ္မွာ အဆင္မေျပမႈေတြ အရမ္းျဖစ္ျပီး အလုပ္ျဖဳတ္ခံရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အိမ္ကေန ေစ်းကိုသြားျပီး ျပန္တာေတာင္ အိမ္ျပန္လမ္းကို ေမ့ေနတယ္။ အၿမဲသြားေနက်ေနရာကိုေတာင္ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အလုပ္လည္းမရွိေတာ့ပဲ အိမ္ကေန အျပင္ထြက္ဖို႔ေတာင္ ေၾကာက္လာတယ္။ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ေဒါသေတြ ပိုၾကီးလာျပီး အရင္ထက္ ပိုၾကမ္းတမ္းလာတယ္။ ထမင္းစားျပီးမျပီးေတာင္ မမွတ္မိေတာ့ပဲ ျဖစ္လာတယ္။ ဘာမွလုပ္ဖို႔စိတ္မပါေတာ့ပဲ အရမ္းႏွစ္သက္တဲ့ အပင္စိုက္တာေတာင္ မလုပ္ခ်င္ေတာ့ပဲ ျဖစ္လာတယ္။ စာဖတ္ဖို႔လုပ္ရင္ေတာင္ စာအုပ္ကို ေဇာက္ထိုးကိုင္ထားမိတာ မသိေတာ့ဘူး။ တီဗီြၾကည့္ရင္ေတာင္ လိုင္းေျပာင္းဖို႔ ရီမုဒ္ခလုတ္ကို မႏွိပ္တတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေတြဟာ ဇာတ္လမ္းဆန္သလို မယံုႏိုင္စရာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနႏိုင္ေပမဲ့ ဒါဟာ မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္း လာသူေတြ ျဖစ္တတ္တဲ့ အျဖစ္ေတြပါပဲ။

ဘာလို႔မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းလာတာလဲ။ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာရွိႏုိင္တဲ့အနက္ ေအာက္ပါ အေၾကာင္းရင္းေတြက ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြပါပဲ။

၁) ကိုလက္စထေရာက်ေဆး၊ အိပ္ေဆး၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး၊ ေသြးတိုးက်ေဆး၊ ေလးဘက္နာေဆး၊ စိတ္က်ေရာဂါကုေဆး စတဲ့ ေဆးေတြကို ကာလတာရွည္ မၾကာမၾကာ ေသာက္မိျခင္း

၂) အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း

၃) စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း

၄)သိုင္းရြိဳက္ေရာဂါ

၅) ဗီတာမင္ B12 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း

၆) Folic acid ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း

၇) ဗီတာမင္ B6 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း

၈) ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိျခင္း

၉) ေရေသာက္နည္းျခင္း

၁၀) ေအာက္ဆီဂ်င္မ၀ျခင္း

အရက္ေသာက္ေနသူျဖစ္ပါက မွတ္ဥာဏ္ ျပန္ေကာင္းလာေစဖို႔အတြက္ အရက္ျဖတ္ရမွာျဖစ္ျပီး ေရေသာက္နည္းသူျဖစ္ပါက ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆုတ္အားနည္းသူ၊ အဆုတ္ေရာဂါရွိသူေတြအေနနဲ႔လည္း ေအာက္ဆီဂ်င္မ်ားမ်ားရရွိေအာင္ အသက္ရွဴေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း၊ ေလေကာင္းေလသန္႔ မ်ားမ်ားရရွိတဲ့ေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ျခင္း၊ ထိုေနရာမ်ားကို သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေရာဂါေၾကာင့္ မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းသူမ်ား၊ ေရာဂါအတြက္ေသာက္ရတဲ့ေဆးေၾကာင့္ မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းသူမ်ားကေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေသခ်ာတိုင္ပင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ B12 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ Folic acid ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းနဲ႔ ဗီတာမင္ B6 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းတို႔အတြက္ကေတာ့ ဗီတာမင္ B6၊ B12 နဲ႔ Folic acid တို႔ကို တစ္ေန႔ႏွစ္ၾကိမ္ ပံုမွန္ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း သိသိသာသာ မွတ္ဥာဏ္ ျပန္ေကာင္းလာႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။


Credit: yangonlife